Günümüzde, web yazılımı dijital dünyanın temel yapı taşlarından biri haline gelmiştir. Web siteleri, çevrimiçi uygulamalar ve diğer çeşitli çevrimiçi içerikler, web yazılımı tarafından yönetilir ve işletilir. Bu makalede, web yazılımının ne olduğunu ve nasıl çalıştığını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Web yazılımı, bir web sitesinin veya uygulamanın arkasındaki kod, yazılım ve veri tabanı gibi bileşenlerden oluşan bir tür yazılım sistemidir. Bu yazılımlar, kullanıcıların bir web tarayıcısı aracılığıyla etkileşimde bulunduğu ve içerik tükettiği çeşitli platformları destekler. Web yazılımı, bir web sitesinin dinamik ve etkileşimli olmasını sağlar.
Web yazılımı, kullanıcılara içerik sunmanın yanı sıra, genellikle veritabanlarına erişerek bilgi depolama, işleme ve çeşitli görevleri yerine getirme yeteneğine sahiptir. Kısacası, web yazılımı, web sitelerinin ve uygulamalarının işlevselliğini yöneten kod tabanlı bir yapıdır.
Web yazılımı, bir dizi önemli bileşenin etkileşimiyle çalışır. İşte, web yazılımının temel çalışma prensipleri:
1. İstemci ve Sunucu İletişimi: Web yazılımı, temelde istemci-sunucu modeline dayanır. Kullanıcıların kullandığı cihazlar (bilgisayarlar, akıllı telefonlar) istemci olarak adlandırılırken, web siteleri ve uygulamaların barındığı sunucular sunucu olarak adlandırılır. İstemci, bir web tarayıcısı kullanarak belirli bir web sitesine erişim sağlar. Sunucu, istemciden gelen isteklere yanıt verir ve gerekli verileri sağlar.
2. Frontend ve Backend Bileşenleri: Web yazılımı genellikle frontend (ön yüz) ve backend (arka yüz) olarak iki ana bileşen içerir. Frontend, kullanıcı arayüzüyle etkileşimde bulunduğumuz bölümdür. HTML, CSS ve JavaScript gibi teknolojiler burada kullanılır. Backend ise web sitesinin altında çalışan, veritabanına erişim sağlayan ve iş mantığını yöneten kodu içerir. Bu, genellikle PHP, Python, Ruby, Java gibi programlama dilleriyle gerçekleştirilir.
3. HTTP ve İstek/Yanıt Mekanizması: Web yazılımı, Hypertext Transfer Protocol (HTTP) üzerinden çalışır. İstemciler, bir web sitesinden veri çekmek için HTTP istekleri gönderirler. Sunucu, bu isteklere yanıt olarak gerekli verileri sağlar. Bu istek/yanıt mekanizması, web sitelerinin hızlı ve etkileşimli olmasını sağlar.
4. Veritabanı Entegrasyonu: Web siteleri genellikle bir veritabanı kullanır. Kullanıcıların kayıt olması, içerik eklemesi veya çeşitli görevleri yerine getirmesi durumunda, bu veriler genellikle bir veritabanında depolanır. Backend, bu veritabanlarına erişir, verileri işler ve istemcilere geri gönderir.
5. Çerezler ve Kimlik Doğrulama: Çerezler (cookies) ve kimlik doğrulama mekanizmaları, kullanıcıların web sitelerinde oturum açmalarını ve kişiselleştirilmiş deneyimler yaşamalarını sağlar. Bu, web yazılımının kullanıcılar arasında durumu ve özel tercihleri takip etmesini sağlar.
Web yazılımı, bu temel prensiplerle bir araya gelir ve çeşitli teknolojiler, diller ve çerçeveler kullanılarak oluşturulur. Bu sayede, web yazılımı sayesinde etkileşimli, dinamik ve işlevsel web siteleri ve uygulamalar geliştirilebilir.